علمای اخلاق نیز "غیرت" را چنین تعریف کردهاند، غیرت و حمیت، یعنی تلاش در نگهداری آنچه که حفظش ضروری است، این صفت در قالب مطلوبش از شجاعت، بزرگ منشی و قوت نفس انسان سرچشمه میگیرد و یکی از ملکههای نفسانی انسان و سبب مردانگی است و مردِ بی غیرت از زمره مردان خارج است. البته در کنار اهمیت و توجهی که به این صفت در دین ما شده درعین حال از برخی غیرتهای بی جا نیز برحذر داشته شده است.
پیامبر خدا(ص) در معرفی و توصیف غیرتهای بیجا چنین میفرمایند: "غیرتی هست که خدا دوست دارد و غیرتی هست که دوست ندارد. غیرتی که آن را دوست دارد غیرت ورزی در تهمت و بدگمانی است و غیرتی که دوست ندارد، غیرت نشان دادن در جایی است که بدگمانی و تهمت در بین نباشد1".
امام علی(ع) نیز در سفارش به فرزندش امام حسن(ع) فرمودند: " از غیرت نابجا (نسبت به زنان) بپرهیز که آن، زن سالم را به بیماری میکشاند و پاکدامن را به بدگمانی (و اندیشه گنهکاری)، بلکه درباره آنان محکم کاری کن. آن گاه اگر عیبی دیدی در مجازات کوچک و بزرگ درنگ مکن2".
در حدیثی دیگر امام صادق(ع) فرمودند: "در حلال، غیرت و تعصّب نیست ...3".
امیرمؤمنان علی(ع) همچنین میفرمایند: "خداوند برای مؤمن، غیرت میورزد، پس او نیز باید غیرت آورد. هر کس غیرت نورزد، دلش وارونه است4".
منابع روایات:
1- کنز العمّال: 7067 منتخب میزان الحکمة: 438
2- بحارالأنوار: 77 / 214 / 1 منتخب میزان الحکمة: 438
3- الکافی: 5 / 537 / 1 منتخب میزان الحکمة: 438
4- بحارالانوار، ج 79، ص 115.
م:فرهنگ نیوز